در این مقاله به بررسی مزایا و معایب استفاده و نحوه کار بانکداری باز می پردازیم.

سیستم بانکی در سراسر جهان همواره در تلاش است تا خدمات خود را به مشتریان گسترش دهد. این تلاش ها منجر به ایجاد سیستم ها و روش های جدید برای پاسخگویی به نیازهای مشتری شده است.

بانکداری باز (open banking) یکی از این رویکردهای جدید است. تحولی که این نظام در نظام بانکی جهان ایجاد کرده است کاملا مشهود و غیرقابل انکار به نظر می رسد.

بانکداری آزاد یا باز چند سالی است که در ایران فعالیت می کند که البته جای پیشرفت زیادی دارد. برخی معتقدند که بانکداری آزاد می تواند بر بازارهای مالی تأثیر بگذارد. در این مقاله به بررسی بانکداری باز و جنبه های آن می پردازیم.

بانکداری باز چیست؟

بانکداری آزاد مجموعه ای از فرآیندهاست که از طریق آن بانک ها از طریق اپلیکیشن ها دسترسی و کنترل بر اطلاعات مالی و حساب های بانکی را در اختیار مشتریان خود قرار می دهند.

در واقع، بانکداری آزاد یک رویه بانکی است که دسترسی به تراکنش‌ها و سایر داده‌های مالی مصرف‌کنندگان از بانک‌ها و مؤسسات مالی غیربانکی به ارائه‌دهندگان خدمات مالی شخص ثالث (TPP) را از طریق رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (API) فراهم می‌کند.

بانکداری باز یا Open Banking اجازه می دهد تا حساب ها و داده ها در بین سازمان ها برای استفاده توسط مصرف کنندگان، موسسات مالی و ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث مرتبط شوند.

امروزه خدمات بانکداری آزاد به یکی از منابع اصلی روش های نوآورانه تبدیل شده است که شکل و توسعه صنعت بانکداری را تغییر خواهد داد. بانکداری آزاد بانک تجارت به منظور تقویت و بهبود زیرساخت های ارائه خدمات بانکداری آزاد در ایران، توسط شرکت سیمرغ تجارت راه اندازی شد. بانکداری باز بانک تجارت یکی از پیشگامان این حوزه نوظهور ارائه خدمات بانکی در ایران است.

سیستم بانکداری باز چگونه کار می کند؟

همانطور که گفتیم بانکداری باز به شخص ثالث امکان دسترسی به اطلاعات بانکی و شخصی افراد را می دهد. برای انجام این کار، مشتری باید با دسترسی و اشتراک گذاری داده ها موافقت کند. معمولاً این کار با استفاده از یک فرم آنلاین انجام می شود که در آن قوانین و مقررات استفاده از API نوشته شده است.

سپس، API به اطلاعات کاربر دسترسی خواهد داشت. این APIها قادر خواهند بود بدون گذراندن مراحل معمول، پول را از یک بانک به بانک دیگر منتقل کنند.

APIها همچنین می توانند به تاریخچه تراکنش کاربر دسترسی داشته باشند تا با شناسایی محصولات و خدمات خریداری شده، تجربه مشتری را سفارشی کنند. به عنوان مثال، نرم افزار می تواند یک کارت اعتباری با کارمزد کمتر یا یک حساب سرمایه گذاری با بازده بالاتر را به کاربر معرفی کند.

داده ها قلب یک API بانکداری باز هستند، بنابراین دسترسی سریع به داده ها اولین کاری است که هر سیستم نوآورانه انجام می دهد. فین‌تک ها علاوه بر دریافت جریان‌های داده مقیاس‌پذیر، کارآمد و سریع، باتلاق اطلاعاتی نیز دارند.

در این منبع اطلاعاتی تقسیم‌بندی شده، ترکیبی از اطلاعات جدید و قدیمی و همچنین داده‌های فعلی وجود دارد. این باتلاق هزارتوهای منابع سازمانی را نیز در بر می گیرد. اینها چیزی است که APIها را به یک سیستم یکپارچه سازی کارآمد نیاز می کند.

یکپارچه سازی را می توان از دو طریق به دست آورد: یکپارچه سازی برنامه ها یا مجازی سازی داده ها. یکپارچه سازی فیزیکی دسترسی مستقیم به سیستم باطن را در یک مسیر امن API فراهم می کند.

از طرف دیگر مجازی سازی داده دقیقاً همان چیزی است که از نام آن پیداست. در این روش به جای ادغام واقعی تمام داده ها، از یک لایه ادغام مجازی استفاده می شود.

مجازی سازی داده ها به تیم های توسعه اجازه می دهد تا ده ها منبع داده مستقل را به یک انبار داده مجازی تبدیل کنند. کیفیت این انبار داده تقریباً برابر با یک سیستم واحد است. هر دو روش یکپارچه سازی به شما کمک می کنند تا باتلاق داده های خود را تحت کنترل نگه دارید.

مزایای استفاده از بانکداری باز

بدون شک خدمات بانکداری آزاد با ارتباط هوشمند میان حساب ها و داده ها، تحولی شگرف در سیستم بانکداری الکترونیک ایجاد کرده و فرصت بسیار خوبی را در اختیار شرکت های خدمات خارجی قرار داده است تا ایده های خلاقانه خود را در حوزه بانکی پیاده کنند.

از مهمترین مزایای استفاده از بانکداری باز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تسهیل عملیات بانکی با کمک فناوری API
تمرکز خدمات مختلف بانکی
تنظیم عملیات بانکی
افزایش تعداد خدمات در بازارهای مالی و ایجاد رقابت سازنده بین آنها
از حریم خصوصی مشتری محافظت می شود
بهبود تجربه کاربری در استفاده از خدمات بانکی

معایب استفاده از بانکداری باز

بانک ها همچنان با همان خطراتی مواجه هستند که خدمات بانکداری الکترونیک را تهدید می کند.حملات سایبری و مهندسی اجتماعی کاربران برای استفاده از نرم افزارهای جعلی از جمله مهم ترین این خطرات است.

همچنین ممکن است با ارائه اطلاعات مشتریان بانک های مختلف به شرکت های ثالث، مرتکب اعمال مجرمانه شوند. این در حالی است که متخصصان این حوزه با استفاده از تحولات فناوری اطلاعات سعی در کاهش ریسک این خطرات دارند.

در کشور ما ایران سه مانع اصلی برای گشایش بانک ها وجود دارد:

اولاً استانداردها و معیارهای فنی خاصی وجود ندارد.
ثانیاً این روش هنوز برای مدیران ارشد بانکی جدید است و به اندازه پتانسیل این روش بانکی از آن استفاده نمی کنند.
در نهایت تخصص فنی استفاده از API در کشورمان هنوز هم با کشورهای دنیای مدرن همتراز نیست و جا برای پیشرفت بیشتر وجود دارد.

مزایای بانکداری باز برای مشتریان بانکی

تجربه ی مشتری

ایجاد فضای رقابتی و ارائه خدمات دیجیتال دو موردی است که استفاده از خدمات بانکداری آزاد را افزایش می دهد. بانکداری آزاد به افراد بیشتری اجازه ورود به بازار را می دهد.

محیط رقابتی به نفع مصرف کنندگان است، زیرا ارائه دهندگان خدمات سعی می کنند بالاترین استانداردها را برای جذب آنها ارائه دهند.

علاوه بر این، بانکداری آزاد مدیریت مالی را بسیار آسان تر می کند. به لطف این سیستم، بانک ها خدمات آنلاین خود را ارتقا دادند و در نتیجه تجربه مشتری را بهبود می بخشند.

امنیت

امنیت در قلب بانکداری باز است. تمامی سیستم های پرداخت شخص ثالث که می خواهند در بازار حضور داشته باشند، ملزم به استفاده از بالاترین استانداردهای امنیتی هستند. بانکداری آزاد با بهبود احراز هویت افراد، خطرات استفاده از این سامانه را تا حد امکان کاهش داده است.

کاهش هزینه های خدمات

با توجه به ماهیت رقابتی این حوزه، بانک ها و سایر ارائه دهندگان خدمات مالی سعی در کاهش هزینه های خدمات خود برای جذب مشتریان بیشتر دارند.اگر کاربر هزینه خدمات یک ارائه دهنده را قبول نکند،به راحتی می تواند ارائه دهنده دیگری را انتخاب کند.

کاربردهای بانکداری باز

بانکداری باز از زمان آغاز به کار، مزایای بسیاری را برای مشتریان و موسسات مالی به ارمغان آورده است. به عنوان مثال، مشتریان می توانند کنترل بیشتری بر روی حساب های بانکی و پول خود داشته باشند یا بانک ها اجازه پیدا کردن مشتریان جدید را دارند.

در سال های اخیر این مدل در حال توسعه و رشد بوده و استفاده از آن مورد استقبال بسیاری از مشتریان قرار گرفته است. اما آیا شرکت ها می توانند از مدل بانکداری آزاد نیز استفاده کنند؟

فناوری بانکداری آزاد بر پنج حوزه کلیدی تجارت متمرکز است:

حسابداری
خدمات بانکی
مدیریت مالی کسب و کار
وام دادن به مشاغل کوچک
مدیریت خزانه داری

شرکت‌هایی که زیرساخت‌های بانکداری آزاد را فراهم می‌کنند به سایر شرکت‌ها کمک می‌کنند تا از این فناوری برای راه‌اندازی محصولات و خدماتی استفاده کنند که تصمیمات مالی را برای مشتریانشان آسان‌تر می‌کند، وام‌ها و تسهیلات اعتباری بهتری ارائه می‌دهد و گزینه‌های پرداخت را برای مشتریان افزایش می‌دهد. از آنجایی که بانکداری آزاد گزینه های عالی را در اختیار شرکت ها قرار می دهد، منطقی است که آنها به سرعت رشد کرده و مورد پذیرش قرار گیرند.

از سوی دیگر، بانکداری باز به بانک‌ها و مؤسسات مالی کمک می‌کند تا با همکاری شرکت‌های فناوری مالی نوظهور، مشتریان جدیدی به دست آورند. مدیریت مالی شخصی، پس‌انداز، ارز دیجیتال، حساب‌های ارز دیجیتال، بانکداری دیجیتال و سرمایه‌گذاری از جمله خدمات و محصولاتی هستند که فین‌تک ها می‌توانند از طریق فناوری بانکداری آزاد به مشتریان خود ارائه دهند.

رمز ارزها و بانکداری باز

فناوری ارزهای دیجیتال بخشی جدایی ناپذیر از انقلاب صنعتی بعدی خواهد بود و اینکه بانک ها چگونه از این موضوع سود خواهند برد، سوال جالبی است.

موارد استفاده واضحی از ارزهای دیجیتال در بانکداری آزاد وجود دارد که حول محور بهبود فرآیندها، حذف خطای انسانی و افزایش بهره وری در بسیاری از عملکردهای بانکداری سنتی می چرخد.همچنین بسیاری از محصولات مالی جدید از استفاده از قراردادهای هوشمند و توانایی کنترل نتایج بر اساس متغیرهای نامحدود پدیدار می شوند.

همچنین، مفهوم جایگزین حول رابطه مستقیم یک پلت فرم داده غیرمتمرکز می چرخد که از ارزهای دیجیتال برای اجتناب از نیاز به اعتماد به صرافی ها استفاده می کند، اما همچنین دارای توانایی ارزهای دیجیتال برای ایجاد واحد ارزش (یک توکن) است که اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد را قادر می سازد،منابع و داده ها را برای عملکرد مطلوب تخصیص دهد.

رابطه بین فناوری ارزهای دیجیتال و بانکداری باز نقطه عطفی در تاریخ است، اگرچه درک دقیق این مفهوم به زمان بیشتری نیاز دارد.

اخرین کلام

بانکداری باز یک رویکرد بانکی است که در آن اطلاعات و داده های مالی برای شرکت هایی که خدمات مالی را با استفاده از API ارائه می کنند در دسترس مشتریان قرار می گیرد. در این فرآیند، اطلاعات و داده‌های مالی حساب مشتری در یک شبکه متصل قرار می‌گیرد و با حفظ امنیت می‌تواند به اشتراک گذاشته شود.

بر خلاف سیستم های متمرکز، بانکداری آزاد مبتنی بر سیستم شبکه ای است.از مزایای آن می توان به کاهش هزینه، افزایش کارایی، افزایش رقابت بانکی،امکان استفاده از سیستم خودکار پیشنهادات مالی و اعتبارسنجی حساب های مشتریان برای وام دهی اشاره کرد.

اشتراک گذاری